یکی از موضوعات مهمی که در سنت هندویی مطرح می‌شود، آموزه مایاست. هدف ما در این پژوهش نشان دادن کارکردها، ویژگیها و تفاسیر مختلف مایا در تفکر هندویی است که برای تبیین و فهم بهتر متون دینی و فلسفی هند ضروری می‌باشد. این مفهوم در وداها، اوپانیشادها، بهگودگیتا و پورانه‌ها، دارای معانی مختلف و بعضاً متضادی است. از جمله اینکه، مایا نیروی ویژه خدایان (دیوه‌ها) و ضد خدایان (اسوره‌ها) می‌باشد که در ادبیات...

تمام ادیان و آیین‌ها دارای اصطلاحات کاربردی هستند که در طول زمان و در مکاتب مختلف معانی گوناگون و گاه متضادی به خود گرفته‌اند. مایا یکی از این اصطلاحات است که در این نوشتار سعی بر آن داشته‌ایم که با در نظر گرفتن ریشه لغوی این کلمه، سیر تطور معانی آن را از وداها تا حضور در اوپنیشدها و نهایتاً مکاتب فلسفی هند بررسی کنیم. اما در میان کاربردها و معانی مختلف مایا، این کلمه نقش مهمی در مکتب ودانته به ...

«عشره مبشره» حدیث­نمای منسوب به رسول خدا9 از جمله متون مهم و مشهور در حدیث و کلام اهل سنّـت است، و در مشروعیت بخشی و توجیه عملکرد خلفای سه­گانه و کارگزاران آنان از نقش جدی برخوردار است، از این رو جزء مبانی مهم در اندیشه سیاسی مدرسة خلفا به شمار می­آید. نظر به نقش و کارکردهای مهم سیاسی و کلامی این حدیث، از سوی عالمان مدرسه خلفا تلاش‌های زیادی در حفظ و ترویج و توجیه آن شده است. هر چند عالمان شیعی ...

اساطیر همواره جز لاینفک فرهنگ، تاریخ و هنر هر تمدن بودهاند که این حقیقت غیر قابلانکار با مطالعه در متون تاریخی هر تمدن قابل تایید است. اسطورهها ساختهی ذهن خیالپرداز بشر هستند. در واقع انسان حضور خدایان را برای ادامهی حیات لازم و ضروری میدانست؛ آیینها نیز برای تداوم حضور اسطورهها در زندگی بشر بوجود آمدند بنابراین، اعتقادات هر تمدن بازتاب فرهنگ حاکم بر آن تمدن است که میتواند شامل یکتاپرستی، صنمپر...

ارتباط انسان و خدا مسأله ای است که در همه ی نظام های فلسفی و عرفانی دینی از اهمیت خاصی برخوردار است تا آنجا که می توان آن را از وجوه مشخص این گونه نظام ها دانست. در این میان در عرفان اسلامی و بیش از همه در مکتب وحدت وجودی ابن عربی، عشق و تجلی مهم ترین مقوله هایی هستند که ارتباط حق با ماسوای خود از طریق آنها صورت می گیرد. چنانکه در مکتب ادویته ودانته شنکره نیز این ارتباط از طریق مایا و لیلا انجا...

از نظر شنکره برهمن (خدا) دارای دو مرتبه نیرگونه و سگونه است : نیرگونه ناظر به مرتبۀ عاریاز تعین و صفات برهمن است و سگونه (ایشوره) ناظر به مرتبۀ تعین و دارای صفات او است، کهدر این مرتبه جها ن به واسطۀ توهم یا مایا پدیدار می شود . از نظر او جهان گرچه واقعیت دارد، اماواقعیت آن امری توهّمی و غیر حقیقی(vivarta)است و حقیقتی غیر از برهمن وجود ندارد.در مقابل ، رامانوجه گرچه به ذات یگانۀ برهمن باور دارد ...

از نظر شنکره برهمن (خدا) دارای دو مرتبه نیرگونه و سگونه است : نیرگونه ناظر به مرتبۀ عاریاز تعین و صفات برهمن است و سگونه (ایشوره) ناظر به مرتبۀ تعین و دارای صفات او است، کهدر این مرتبه جها ن به واسطۀ توهم یا مایا پدیدار می شود . از نظر او جهان گرچه واقعیت دارد، اماواقعیت آن امری توهّمی و غیر حقیقی(vivarta)است و حقیقتی غیر از برهمن وجود ندارد.در مقابل ، رامانوجه گرچه به ذات یگانۀ برهمن باور دارد ...

در دین هندو مکاتب مختلفی وجود دارد که اصیل ترین آن ها ودانتا یا حکمت الهی است. این مکتب مفسران متعددی دارد اما برجسته ترین تفسیر آن مربوط به شانکارا ، حکیم الهی هند ، است که به مکتب او ودانتای عاری از ثنویت گفته می شود. در این مقاله تلاش شده تا ضمن بحث ازاساسی ترین آموزه این مکتب یعنی «وحدت وجود» به توضیح واژه های برهما ، آتما ، ایشوارا ، مایا و بودهی پرداخته شود. همچنین در ضمن بحث از «مراتب پن...

در این رساله به بحث پیرامون موضوع آفرینش و بررسی مسائل مربوط به آن شامل منشأ، نحوه و فلسفه ی آفرینش و نیز غایت خلقت انسان در آیین هندو و از منظر ادبیات ودایی پرداخته می شود. مطالعه در ادبیات ودایی در باب منشأ و نحوه ی آفرینش نشان می دهد که اندیشه های مطرح شده پیرامون منشأ جهان در آیین هندو دارای یک پیشرفت مستمر و مداوم است، بدین معنا که از نظراتی خام و نامرتبط با هم به سوی اندیشه های پیراسته و ...

در دین هندو مکاتب مختلفی وجود دارد که اصیل‌ترین آن‌ها ودانتا یا حکمت الهی است. این مکتب مفسران متعددی دارد اما برجسته‌ترین تفسیر آن مربوط به شانکارا ، حکیم الهی هند ، است که به مکتب او ودانتای عاری از ثنویت گفته می‌شود. در این مقاله تلاش شده تا ضمن بحث ازاساسی‌ترین آموزه این مکتب یعنی «وحدت وجود» به توضیح واژه‌های برهما ، آتما ، ایشوارا ، مایا و بودهی پرداخته شود. همچنین در ضمن بحث از «مراتب پن...